Velika Plana - varoš u zagrljaju kulture i tradicije

Naziv Plana Velika odomaćio se početkom 19. veka. U Geografijsko-statističkom rečniku Srbije, u izdanju iz 1846. pominje ga Jovan Gavrilović.

U Starom Selu, na oko 5 kilometara od centra Velike Plane, nalazi se crkva brvnara verovatno najinteresantnijeg imena u čitavoj Srbiji. Kada je podignuta i posvećena Svetom ocu Nikolaju Miriklijskom zvala se jednostavno - Velikoplanska, ipak, taj naziv skoro da niko više ni ne pamti jer ju je narod „krstio" imenom koje sve govori - Pokajnica.

Pokajnica danas predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od izuzetnog značaja. U lepo uređenom i održavanom manastirskom kompleksu nalazi se i mali Zavičajni muzej u kom turisti mogu da vide etno postavku i materijal koji detaljno objašnjava istoriju Prvog srpskog ustanka i ulogu koju je Karađorđe imao u njemu.

Gajenje grožđa u ovim krajevima ima dugu tradiciju. Zahvaljujući njoj Velika Plana se nepovratno upisala na kartu srpskog vinskog turizma kao nezaobilazna destinacija svih ljubitelja grožđa i proizvoda od grožđa. Na toj mapi vinogorja zlatnim slovima upisano je i jedno selo - Krnjevo.

I, dok se Krnjevo može pohvaliti grožđem i vinovom lozom, Lozovik - najveće selo Velike Plane, prigrlio je jednu, malo drugačiju, ali podjednako atraktivnu tradiciju. Lozovik ima svoj hipodrom. Zahvaljujući lokalnoj samoupravi entuzijasti i zaljubljenici u konjički sport ovde su dobili vetar u leđa, pa danas mogu da se pohvale da se na njihovom hipodromu nadmeću grla iz cele Srbije.

Savremeni putnici željni odmora i relaksacije sve češće su u potrazi za sadržajem koji u potpunosti ne nalaze u velikim gradovima, u manjim sredinama bisera starog načina života i arhitekture još uvek ima. Nedaleko od Velike Plane posetioci tako mogu da uđu u ambijent pravog srpskog sela s kraja 19. veka, etno selo „Moravski konaci".

Priča o selima oko Velike Plane tek čeka da bude ispričana. Jer svako od 12 seoskih naselja, koliko ih ova opština ima, krije veliki potencijal, znamenitosti i bogatstvo o kojem u ostatku Srbije tek ponešto znaju.

Urednik: Vladimir Novaković
Autor teksta: Aleksandra Bogdanović
Snimatelji: Pavle Tanasijević, Petar Vujanić
Montaža: Nemanja Radić